معرفی اجمالی الفوائد الصمدیه
نخستین گام ورود به معارف شکوهمند اسلامی، آشنایی کامل به زبان قرآن است. این آشنایی برای طالبان آن، با فراگیری دو علم صرف و نحو آغاز می‌شود. یکی از مهم‌ترین و دقیق‌ترین آثار شیخ بهایی در نحو، «الفوائد الصمدیه» معروف به صمدیه است که مرحوم شیخ به برادر کوچکش، عبدالصمد دیکته کرده و سپس در اختیار اهل فضل قرار داده است و جزو کتب درسی در مرحله متوسط علم نحو در حوزه‌های علمیه است. شیخ بهایی با نگارش کتاب صمدیه، نزدیک به پنج قرن است نام خود را در قالب اصلی‌ترین کتاب‌های دینی، در راستای آشنایی با علوم اسلامی، یعنی جامع المقدمات حفظ کرده است. این در حالی است که تاریخ او را به عنوان عالمی نحوی نمی‌شناسد و به اثر او، تنها به دید بررسی آثار بزرگان علم نحو می‌نگرد.
این اثر با حجم بسیار کم، حاوی یک دوره کامل نحو است که در کمال ایجاز و اختصار و در کمال فصاحت و بلاغت می‌باشد و به یقین می‌توان گفت که در عبارات آن اعجازی به کار رفته است و به گفته خودش در آن در و گوهرهای گران‌بهایی به کار رفته که جز اهل فن و ادب کسی به حقیقت آنها پی نخواهد برد.

دانلود کتاب آموزش عقاید آیت الله مصباح یزدی در ادامه مطلب

کتاب «الموجز فی اصول الفقه» مانند اغلب کتاب‌های آموزشی حوزه، پژوهش محور است و این موضوع، فراگیری علم اصول را برای مبتدیان اندکی دشوار نموده است. این مشکل مرا واداشت که برای تسهیل در یادگیری، با توجه به اصول تدوین متون آموزشی تغییراتی در کتاب اعمال کنم.

معرفی اجمالی
«البهجه المرضیه علی ألفیه ابن مالک» یا «النهجه المرضیه»، تألیف جلال‌الدین عبدالرحمن سیوطی، ادیب و دانشمند بزرگ قرن نهم هجری (متوفای ۹۱۱ ق)، یکی از مشهورترین شرح‌های مزجی بر اشعار الفیه ابن مالک (۶۷۱- ۶۰۰ ق) است. این کتاب معمولا یکی از کتاب‌هایی است که در پایه دوم حوزه تدریس می‌شود. به‌طور کلی این شرح از قدیم تاکنون علی‌رغم وجود کتاب‌های جدیدی که در زمینه ادبیات عرب توسط علما و ادبای عرب و غیر عرب نگاشته شده، هنوز هم به‌عنوان مهم‌ترین کتاب درسی در حوزه شمرده می‌شود.

کتاب حاضر از بدو نگارش، مورد توجه خاص دانشمندان، زبان‌دانان و دانش‌پژوهان ادب عربی واقع شده و در حوزه‌های علمی مورد تدریس و تدرس و استفاده بوده است. به دلیل اینکه مطالب کتاب، علمی و گاه مشکلات عبارتی داشته، از طرف ادیبان و نحویان، تاکنون بیش از صد شرح و حاشیه بر آن نگاشته شده است.

گزارش محتوا
 

← بیان چند نکته
در باره این کتاب می‌توان به این نکات اشاره نمود:

←← اول
این شرح، طبق گفته خود جناب سیوطی، شرحی لطیف و ظریف است به شکل شرح مزجی که با متن الفیه ترکیب یافته است.

←← دوم
دومین ویژگی این شرح عبارت است از نکته‌های جالب ادبی که نسبت به شروح دیگری که در همان زمان نوشته شده، بارزتر و قابل توجه‌تر است.

←← سوم
این اثر با شرح خطبه الفیه شروع شده و شارح نکاتی را پیرامون این خطبه شرح داده است و با شرح مباحث مختلف نحوی و صرفی ادامه یافته و با بحث ادغام به پایان رسیده است.

←← چهارم
شارح همچون دیگر نحویان برای بیان قواعد وارده در ابیات الفیه به شواهد چهارگانه قرآن کریم، حدیث شریف ، کلام قابل اعتماد عرب و شعر عربی قدیم در موقعیت‌های گوناگون تمسک جسته است.

←← پنجم
این شرح به‌دور از هرگونه اطناب و در جهت اهداف تعلیمی نگاشته شده و عبارات متن (ابیات الفیه) با شرح به‌گونه‌ای تفکیک‌ناپذیر آمیخته است.

کتاب حاضر با تحقیق و پاورقی مصطفی حسینی دشتی منتشر شده است. بیشتر پاورقی‌های کتاب، گاه به توضیح عبارات دشوار کتاب مربوط می‌شود، گاه به رد دیدگاه شارح یا ماتن و حتی گاه به طعن و کنایه به او.

الطریقه النقیه یک شرح فارسی روان و رایج برای کتاب سیوطی که یک کتاب نحوی است می باشد که نوشته ابوعبدالله جمال الدین عبدالله بن مالک جبانی می باشد.

ابو عبدالله جمال‌الدین عبدالله بن مالک جیّانى ( ۶۷۱ – ۶۰۰قمری) از نحویان بزرگ قرن هفتم هجرى بود. الفیه او شهره آفاق است و بر آن شرح‏هاى گوناگونى از لحظه‏هاى آغازین ظهور آن تا قرن‏ها بعد، نگاشته شده است.
وی افزود: یکى از مشهورترین این شرح‏ها، شرح ادیب و دانشمند بزرگ قرن نهم هجرى «جلال‏الدین ابوالفضل عبدالرحمن سیوطى» با عنوان «النهجه‌المرضیه» است. این شرح قرن‏هاست در حوزه‏هاى علمى به ویژه در ایران تدریس مى‏شود و حواشى و شروح فراوانى بر آن نوشته شده که یکى از آنها، اثر حاضر تحت عنوان «الطریقه النقیه؛ شرح فارسى النهجه المرضیه» است.
یزدانی درباره ویژگی این اثر تصریح کرد: نویسنده به دلیل آن که دیگر شروح این کتاب، مطالب را دسته‏بندى نکرده و تنها به توضیح عبارات و مطالب مشکل و دور از ذهن مبتدى روى آورده‏اند، به چنین شرحى پرداخته است.
چاپ چهارم کتاب «الطریقه النقیه» با عنوان «الطریقه النقیه؛ شرح فارسى النهجه المرضیه» از سوی موسسه بوستان کتاب در شمارگان ۱۵۰۰ نسخه، ۲۶۸ صفحه، قطع وزیری و جلد شومیز برای عرضه در نمایشگاه کتاب به زودی منتشر می‌شود.
بیست ‌و دومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران از شانزدهم تا بیست ‌و ششم اردیبهشت ماه با حضور ناشران داخلی و خارجی در مصلای امام خمینی(ره) تهران برگزار خواهد شد.

معرفی کتاب
کتاب هدایه فی النحو به زبان عربی نوشته شده و در مورد نویسنده این کتاب اختلاف وجود دارد.
این کتاب شامل سه باب (هفتاد و سه درس) است.

علوم بلاغی، زیباشناسی سخن یا دانش سخنوری از جملهٔ فنون ادبی و تاریخی است، و شاخه‌های سه‌گانهٔ معانی، بیان، و بدیع را دربرمی‌گیرد.

در مقایسه با مضامین و زمینه‌های دیرینِ بلاغت در فرهنگها و جوامع جهانی، مطالعات و پژوهش‌های علمیِ معاصر، بُردِ وسیع‌تر و متنوع‌تری از مسائل عملی و معانی نظری را به حیطهٔ علوم بلاغی وابسته و مرتبط دانسته‌اند. در حالی که به‌طور سنتی، این علوم را تنها به حرفه‌ها و زمینه‌هایی از قبیل سیاست، حقوق، روابط عمومی، بازاریابی، و تبلیغات تجارتی منحصر انگاشته‌اند، امروزه، دامنهٔ تحقیقات علوم بلاغی به رشته‌های پیچیده و مختلفی، همچون علوم انسانی،علوم ادیان، علوم اجتماعی، و تاریخ هم گسترش یافته‌است.در واقع بلاغت به معنای اخص تکامل وتعالی واژگان نسبت به انتقال دقیق و ظریف معناست.بلاغت در فهم بیرونی در دو پدیده ی مهم و درخشان شعر و سخنوری معنا میابد و ارسطو فیلسوف شهیر آتنی نیز آن را مطابق با سخنوری ویا همان سخنرانی و یا خطابه قرار میدهد.سخنوری براساس منطق خطابی شکل میگیرد که مبتنی بر حجج صناعی و غیر صناعی شکل میگیرد که این حجت ها یا بر پایه ی امور بدیهی و معلوم معنا میشوند و یا به شکل اسناد،قسم،اقرار،شهودو…ظهور میابند.استاد محمدعلی حسینیان نویسنده ی کتاب مبانی نظری خطابه و رساله سخنوری بلاغت را به معنای برانگیختگی احساسات با ابزار زبان به روش قیاسی میشناسد که در شعر نیز همین رخداد به وقوع میپیوندد.

صرف ساده یکی از کتاب های پر کار برد در زبان عربی است که نوشته استاد سیدمحمدرضا طباطبایی می باشد.در این کتاب درمورد کلمات بحث می شود و کاری به جمله و یا در جمله بودن کلمه ندارد.

تکواژشناسی یا صَرف یا ساختِ‌واژه بخشی از دستور زبان است که ساختار واژه را مورد تحلیل قرار می‌دهد.به سخنِ دیگر، ساختِ‌واژه به شناختِتکواژها و راه‌هایِ هم‌نشینیِ آنها با یکدیگر در قالب‌های نحوی و نیز در واژه‌سازی می‌پردازد. کارِ اصلیِ زبان‌شناس در بررسیِ ساختِ‌واژهٔ یک زبان، تجزیهٔ عبارت‌ها و جمله‌ها و دست‌یافتن به تکواژها و واژه‌ها و سپس دسته‌بندیِ آنها براساسِ رده‌هایِ دستوریِ آن زبان است.

در زبان‌شناسی، تک‌واژشناسی یعنی بازشناسی، تحلیل و توصیفِ ساختارِ تکواژها و دیگر واحدهای معنایی در زبان از قبیل کلمات، وندها و هویت دستوری و همچنین تکیه/استرس و بافتار ضمنی (کلمات در واژه‌نامه موضوع اصلی واژه‌شناسی است). گونه‌شناسی مرتبط به شکل و ساختار به نوعی دسته‌بندی زبان‌ها بر طبق سبک‌هایی است که به‌وسیلهٔ آن تکواژها در زبان استفاده می‌شوند؛ یعنی از تحلیلی که تنها تکواژهای مجزا از طریق زبان‌های آمیخته (به‌هم‌چسبیده) و ترکیبی استفاده می‌کند که تکواژهای وابسته (وندها) و تا حدودی چندترکیبی را، که تعداد زیادی از تکواژهای جداگانه را به کلمات مجزا خلاصه می‌نماید، استفاده می‌کند.

درحالی‌که کلمات به‌طورکلی به‌عنوان کوچک‌ترین واحدهای نحوی پذیرفته شده‌اند، واضح است که در بیشتر زبان (نه همهٔ آنها) کلمات می‌توانند با قوانین (گرامر) به دیگر کلمات مرتبط شوند. به‌عنوان مثال، انگلیسی‌زبانان می‌توانند تشخیص دهند که کلمات سگ و سگ‌ها خیلی زیاد به هم مرتبطند ــ یعنی تنها با تکواژ جمله‌سازها ــ که تکواژ وابسته به اسم است و هرگز نیز جدا نمی‌شود. انگلیسی‌زبانان (زبانی ترکیبی) این روابط را از دانش فنیِ قوانین شکل‌گیری کلمه در انگلیسی تشخیص می‌دهند. آنها مستقیماً استنباط می‌کنند که همان‌طور که جمع کلمهٔ سگ می‌شود سگ‌ها، جمع کلمهٔ گربه نیز گربه‌ها می‌شود؛ به همین نحو، سگ که می‌شود سگ‌گیر، ظرف می‌شود ظرف‌شور (بعضاً این‌طور است). قوانینی را که متکلمان درک کرده‌اند الگوهای خاصی را منعکس می‌کند (قواعد) به‌طوری‌که کلمات از واحدهای کوچک‌تر تشکیل شده‌اند و چگونه آن واحدهای کوچک‌تر در فرایند صحبت کردن متقابلاً اثر می‌کنند. بدین‌ترتیب، تک‌واژشناسی شاخه‌ای از زبان‌شناسی است که الگوهای شکل‌گیری کلمه را در زبان مطالعه می‌کند و درصدد قاعده‌مند کردن قوانین است تا دانش متکلمان آن زبان را شکل دهد. درعوض، زبانی مانند چینی، تکواژ غیروابسته (آزاد) را به‌کار می‌گیرد که منوط به آهنگ، وندهای پس‌عبارت و ترتیب کلمات به‌منظور انتقال معنی است.

کتاب صمدیه در اصل نامه ای بوده که شیخ بهایی به برادر خود داده است که در آن قواعد نحوی را به صورت خلاصه ولی کامل توضیح داده است.این کتاب برای افراد طلبه که همواره با نحو و قواعد آن سر و کار دارند کتابی مناسب می باشد که ما در این بخش سعی در ارائه یک شرح نموداری از صمدیه برای راحتی کار شما داریم.و اما توضیح بیشتر در مورد صمدیه:

کتاب فوائد الصمدیه از تالیفات شیخ بهایی، کتابی است مختصر در آموزش نحو عربی؛ این کتاب از همان آغاز نگارش مورد توجه خاص ادیبان و محققان بوده و هست و از همان ابتدای نگارش در حوزه های ایران تدریس می‌شده است.
شیخ بهایی این کتاب را سال ۱۰۳۰ هجری قمری تألیف کرد.صمدیه تاز یک مقدمه و پنج حدیقه  تشکیل شده است و هم اکنون در بیشتر حوزه های علمیه در قالب جامع المقدمات تدریس می‌شود.  شیخ بهایی این کتاب را برای برادر خود عبدالصمد تصنیف کرده است، که از علمای جبل عامل بود.

مؤلف این کتاب شیخ بهاء الدین عاملی، از چهره های  برجسته تاریخ تشیع است. با این حال چون  عالم نحوی برجسته ای نبود،  کتابش  مجموعه ای از آرای دیگران است و دربردارنده نظریات خود ایشان در نحو نیست.